Organik Bal Nedir? Organik Bal nasıl Üretilir? Organik Bal Nasıl Anlaşılır?

Mısır çarşısı veya kapalı çarşı gibi mekanlardan iyi güzel kaliteli gıda alışverişi yapmak istemişseniz ve satıcıya bu ürün güzel mi diye sormuşsanız, “organik üründür güzeldir” diyen bazı satıcılar vardır. Hatta semt pazarında dökme domateslerin üzerine “organik domates geldi” ibaresi yazan semt pazarı esnafını görebilirsiniz. Belki satıcı ürünün ne kadar güzel olduğunu anlatmak için ayaküstü organik eklemesini kullanıyor ancak bir ürünün ismine Organik, biyolojik ve ekolojik kelimeleri eklemek için üretimden başlayarak paketlemeye kadar yasal olarak yerine getirilmesi gereken zorunluluklar vardır.  Örneğin bu yazımızda Organik bal nedir, organik bal nasıl üretilir ve organik bal nasıl anlaşılır anlatmaya çalışalım.

Organik bal üretimi için bir organik sertifikasyon firması ile sözleşme yapıp organik üretim sürecine başlanması gerekiyor.  Üretici, organik bal ve diğer arı ürünlerini 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanununa dayanılarak hazırlamış Organik Tarım Yönetmeliğine uygun yapmalı ve bunu da yetkilendirilmiş kontrol sertifikasyon firması aracılığı ile belgelemiş olmalı. Organik tarım yönetmeliği sürekli güncellenen değiştirilen bir yönetmeliktir, ilgili kaynaktan en güncel hali edinilebilir.  Çevremizde arkadaş sohbetlerinde Türkiye de organik mümkün değil, doğal alanlar kalmadı, organik üretim yapılacak sahanın üzerinden uçak geçmeyecek gibi kulaktan duyma sözler duymuşsunuzdur. Gerçekte ise bir organik tarım yönetmeliği var ve siz tam olarak üretiminizi o yönetmeliğe uygun yapmanız istenmektedir, yoksa her insanın kafasında organik tanımı farklı olacaktır.

Güncel organik tarım yönetmeliğine göre organik bal üretilecek kovanların bir yıl geçiş sürecine alınması gerekmektedir. Organik tarım yönetmeliğine göre hazırlanmış ve organik bal üretilecek kovanlar 1 yıl içerisinde ürettikleri ürünler ilaç ve kimyasal kalıntısı içermeseler de organik olarak pazarlanamazlar. 1 yıldan sonraki üretilen kovan ürünleri,  organik bal organik propolis ve organik arı sütü olarak pazarlanabilirler.  Güncel organik tarım yönetmeliğine göre organik arı kovanları kışın arıların uyku döneminde tarım arazileri yakınına bulundurulabilse bile baharda arılar kovana bal ve nektar taşımaya başladıkları sezonda üretim bölgesinin 3 km yarıçapı içerisinde bulunan nektar ve polen kaynakları, organik olarak üretilen ürünlerden, doğal veya arıcılık ürünlerinin organik olma niteliğini etkilemeyecek bitki örtüsünden oluşmalıdır. Organik geçiş süresinde kovandaki petek mumlar organik mumlar ile değiştirilmeli veya önceden mevcut peteklerde kimyasal kalıntı bulunmadığı analizler ile ispatlanmalıdır.

Tüm bu sürecin kayıt altına alınması üreticinin kovanlarını ne zaman nereye taşıdığını, hangi organik tarıma uygun organik veya doğal ilaçları kovanda kullandığını bir deftere kayıt altına alması gerekiyor. Kaptanın seyir defteri gibi organik arıcının da bir jurnali oluyor yani. Organik tarıma yönetmeliğine göre organik üretime uygun sahada üretim yapılmışsa organik ürün olarak organik arıcının jurnaline yazılıyor ve kontrol sertifikasyon firmasının bilgisi dahilinde organik bal paketleme tesisine kimyasal kalıntı bulaştırılmadan taşınması gerekiyor. Organik bal paketleme tesisinde giren dökme organik ballar kayıt altına alınıyor, sertifikasyon firmasının gözetiminde organik bal dan organik arı sütünden ve organik propolisten her ne organik olarak üretilmişe numune alınıp laboratuvara gönderiliyor, antibiyotik pestisit ve herbisit kalıntısı aranıyor, eğer ürün temiz çıkmışsa kavanozlara paketleniyor hijyen kurallarına uygun olarak. Gene burada kütlenin korunumu sağlanıyor, giren organik bal kadar ürün paketlenmek zorunda, fazlası yapılamıyor.

Paketlenmiş organik balın etiketinde Türkiye Cumhuriyeti organik logosu, sertifikasyon şirketi logosu, müteşebbis veya ürün sertifikası kodu ve ilgili organik yönetmeliğe uygun üretildiği  bilgisi bulunmak zorunda, bu bilginin bulunmaması suç ve ceza gerektiriyor. Tüketici bu logo ve bilgileri kontrol ederek ürünü organik ürün olarak satın alması gerekiyor. Organik bal nasıl anlaşılır? Sorusunun cevabını da  burada vermiş oluyoruz. Ambalaj üzerinde organik logo, organik tarım yönetmeliğine uygun üretildiğine dair bilgi, müteşebbis veya ürün sertifika kodu varsa oürün organik baldır, bu bilgiler organik bal ı diğer ballardan ayırıyor. Açıkta satılan ürünlerin kaynağı belli olmadığı için “organik ürün” olarak satılamazlar, organik tarıma uygun üretilseler bile, zincirin son halkası olan organik tarım yönetmeliğine uygun paketlenmediği için organik ürün olmuyorlar, aynısı semt pazarında satılan dökme domatesler için de geçerli.

Organik bal, organik propolis ve organik arı sütü gibi ürünler üretilirken biraz daha hassas davranıldığı ve sertifikasyon firması kontrolünde yapıldığı için güvenirlikleri biraz daha fazla diyebiliriz. %100 güvenebilirsiniz şeklinde bir yönlendirme belki çok iddialı olur ama normal ballara göre çok daha fazla kontrol noktası olduğu için doğru balın organik tarım yönetmeliğine göre etiketlenmiş ballar arasında aranması tüketicinin işini kolaylaştıracaktır. Ayrıca Macro Center, Migros gibi büyük zincir marketler ve Tarım bakanlığı piyasadan organik bal kavanozları alıp, içerisinde pestisit ve antibiyotik kalıntısı aranmakta uygun olmadığı tespit edilirse büyük para cezaları kesilmektedir.  

Ürünleri detaylı incelemek için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz.