Sarımsak, geçmiş çağlardan bu yana sağlığa olan faydalarıyla bilinen ve gerek sağlığın geliştirilmesi gerekse lezzet amaçlı olarak sıklıkla kullanılan besinlerden bir tanesidir. Sarımsağın sağlık üzerindeki olumlu etkileri saymakla bitmediği gibi her geçen gün yeni bir faydası daha keşfedilmeye devam etmektedir.
Keskin kokusuyla ünlü olan sarımsak beden temizliği açısından oldukça faydalı ve sıklıkla tüketilen otsu bir bitki çeşitidir. Sarımsak Allium cinsindendir. Ayrıca toprağın altında irice bir soğana sahiptir ve bu soğanda kokulu bir yağ bulunmaktadır. Yıllık bir bitki olmasının ötesinde sarımsak, yabani bir ortamda yetişmemektedir. Ülkemizde sarımsak üretiminin en fazla olduğu yer Kastamonu’nun Taşköprü ilçesidir. Bu bölgede yetişen sarımsak “Taşköprü sarımsağı” olarak da anılmaktadır. Taşköprü sarımsağı yaklaşık olarak 1 yıl süreyle saklanabilmekte ve saklanırken de soğuk hava depolarına ihtiyaç duyulmamaktadır. Sarımsağın bileşiminde iki tane çok güçlü antibiyotik maddesi bulunmaktadır. Sarımsak halk arasında “doğal antibiyotik” olarak da bilinmektedir.
Peki girdiği her yemeği oldukça lezzetli hale getiren sarımsak nedir, nasıl kullanılır ve faydaları nelerdir? Tüm bu merak ettiğiniz soruların cevaplarını bu yazımızda sizler için paylaşacağız.
Sarımsak Nedir?
Sarımsak, Alliaceae familyasına mensup, Allium cinsinden, soğanlı bir bitki çeşididir. Oldukça yoğun kokulu ve sert bir tada sahiptir. Soğan, pırasa ve yabani soğan ile akrabalığı olan sarımsak, doğada yabani ortamlarda yetişmez. Yetiştiriciliği yapılarak elde edilir. En kaliteli sarımsaklar, germanyum ve selenyum bakımından zengin topraklarda yetişen sarımsaklardır.
Sarımsak Nasıl Kullanılır?
Sarımsak, birçok sağlık iddiasından sorumlu kimyasal olan allisin içerir. İyiliğini ortaya çıkarmak için, pişirmek faydalı kimyasalları yok ettiğinden, onu çiğ kullanmanız gerekir. Sadece çiğ olarak öğünlerinizde tüketmek, faydalarından yararlanmanıza yardımcı olabilir.
Birçok sarımsak kullanımı arasında salata sosları, çorbalar, güveçler, turşular ve çok daha fazlası bulunur. Sarımsak takviyelerini hap şeklinde veya sıvı olarak da bulabilirsiniz. Her şeyde olduğu gibi, doktorunuza danışmalı ve güvenli olduğundan emin olmalısınız.
Sarımsak, çok çeşitli tuzlu yemeklere lezzet katan lezzetli bir bileşendir. Taze sarımsak en çok kavrulur veya sotelenir. Bu yöntemlerin her ikisi de çiğ sarımsağın güçlü tadı ve kokusunu azaltırken sarımsağın tatlı
doğal aromalarını ortaya çıkarır. Sarımsak kavuruyorsanız, kavurma için hazırlamaya başlayana kadar sarımsak başının tamamını bırakabilirsiniz. Sarımsağı sote ediyorsanız, tavaya eklemeden önce kabuğunu çıkarmanız ve sarımsağı doğramanız veya küp şeklinde doğramanız gerekir.
Sarımsağın faydaları, doğradıktan hemen sonra birkaç dakika bekletilerek artırılabilir. Çoğu insan sarımsağı doğrar veya dilimler ve ardından hemen pişirir veya limon suyu gibi asit bazlı bir solüsyona koyar. Bu hazırlama modlarının her ikisi de allinaz enzimini azaltır ve kükürt bileşiklerinin mevcudiyetini azaltır.
Sonuç olarak; sarımsağı çiğ olarak tüketebilir, yemeklerinizi sarımsak ile pişirebilir, yemeklerinizde sarımsak yağı kullanabilir, sarımsak çayı demleyebilir, yemeklerinize sarımsak tozu ekleyerek sarımsağı kullanabilir ve yemeklerinizi daha lezzetli hale getirebilirsiniz.
Sarımsağın Faydaları Nelerdir?
Sarımsak bitkisinin içerisinde pek çok
antioksidan ve
vitamin bulunmaktadır. Ayrıca, bitkide bolca mineral yer almaktadır. Tarih boyunca sarımsak, pek çok hastalığın tedavisinde kullanılan başlıca ilaçların
ham maddelerinden biri olmayı başarmıştır.
Salatalara, çorbalara, yahnilere ve et yemeklerine sarımsak ekleyebilirsiniz. Bu harika mutfak bitkisini kullanmanın en yaygın yolu budur.
Sarımsak güçlü bir antimikrobiyaldir. Sarımsak kullanmanın harika bir yolu, bir siğil üzerine küçük bir parça doğranmış sarımsak koymak ve siğil üzerinde baskı altında kalması için bir yara bandıyla sarmaktır. Bunu her 24-48 saatte bir değiştirerek 5-7 gün boyunca yapın. Siğilin kaybolduğunu görebilirsiniz.
Kesiklerde ve yanıklarda steril tutmak için de kullanabilirsiniz. Bir parça sarımsak veya 4 yk su ile karıştırılmış 1 diş sarımsak
spreyi kullanabilirsiniz. Kesiği veya yarayı gün boyunca püskürtebilirsiniz.
Bahçenizde doğal bir pestisit olarak sarımsak kullanabilirsiniz. Özellikle domates gibi daha hassas bitkiler için iyidir. 2 karanfili 8 yk suda karıştırıp bir sprey şişesine koyabilir ve haşereleri uzak tutmak için bitkilerinize her gün püskürtebilirsiniz.
Limon,
zencefil, sarımsak ve kişniş, maydanoz ve karahindiba gibi acı otlar ile Çin lahanası, salatalık veya kereviz gibi su açısından zengin sebzelerle yeşil meyve suyu yapın. Bir hafta boyunca günde 16-32 yk için. Tüm şeker, süt ürünleri ve nişastalardan uzak durun. Hafif yiyin ve tonlarca ot kullanın. Bu tat güçlü olabilir, ancak bu kullanım bağırsak böceklerinden kurtulmanızda fayda sağlayabilir.
Pek çok dengesizliğe karşı vücudu korumaya yardımcı doğal besinlerden bir tanesi olan sarımsak; saç ve tırnak bakımı, cinsel stabilitenin korunması, kilo kontrolünün sağlanması gibi pek çok alanda faydalara sahiptir. Bu faydalarından yararlanmak için pişmiş yemekler içerisinde tercih edilmesinin ve çaylarının tüketilebilmesinin yanı sıra vitamin kaybının önlenebilmesi adına taze olarak da tüketilmesi önerilir.
Sarımsak Her Tarifte Kullanılır Mı?
Sarımsağın mutfak sanatlarındaki kullanımlarının ve potansiyel kullanımlarının muhtemelen sonu yoktur. Sotelenmiş, fırınlanmış, kavrulmuş ve buğulanmış yemeklerin bir parçası olabilir ve çorbalara, soslara, marine soslara, baharatlara ve kızartmalara eklenir. Sarımsak ayrıca kıyılmış ve sosis, köfte ve diğer kıyma müstahzarlarında
tatlandırıcı olarak kullanılır. Sarımsak başının tamamı bütün olarak kavrulur ve ihale karanfilleri yaymak olarak kullanılabilir veya bir çorba veya sosa eklenebilir.
Kokusundan dolayı çiğ tüketilmesine pek yanaşılmayan sarımsağı, uzmanlar
bal ile tüketilmesini önermektedir. Doğada bulunan en güçlü iki antiseptik besin olan
bal ve sarımsak karışımı ile sarımsağın faydalarını iki katına çıkarmak isterseniz sizler için hazırladığımız ballı sarımsak tarifini deneyebilirsiniz.
Bal ve sarımsak karışımının hazırlanışı;
Malzemeler
- 1 su bardağı Eğriçayır balı
- 10 diş çiğ sarımsak
- 250 gramlık bir cam kavanoz
Hazırlanışı
Sarımsakları ufak ufak doğrayınız ve kavanozun içine atınız. Daha sonra üzerine balı dökerek karıştırınız. 7 gün boyunca her sabah bu karışımdan bir yemek kaşığı ılık suya karıştırıp tüketiniz. 1,5 hafta ara verdikten sonra 7 gün boyunca tekrar tüketiniz. Karışımı oda sıcaklığında muhafaza ediniz.