B12 Vitaminin Önemi
B12 vitamini (kobalamin), vücudumuzun ihtiyaç duyduğu ancak üretemediği suda çözünen önemli bir vitamindir. Doğal olarak hayvansal gıdalarda bulunur ama endüstriyel olarak üretilerek kahvaltılık gevrekler gibi bazı gıdalara eklenebilir. Kırmızı kan hücreleri oluşumunda, DNA üretiminde ve beyinle sinir sisteminin sağlıklı işlemesinde önemli bir role sahiptir. Özellikle yaşlılarda, vegan beslenenlerde veya besinlerin emilimini etkileyen sindirim sistemi bozukluğu olan insanlarda görülebilen B12 eksikliği anemiye, psikiyatrik ve nörolojik sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bedenin ve sinir sisteminin gizli kahramanı olan B12 vitamini vücudumuz için oldukça büyük öneme sahiptir. Eksikliği halinde bazı belirtilerle kendini belli eden B12 vitamini kaybı, bitkisel kaynaklı besin tüketen kişilerde ve besinlerin yanlış saklanması ve pişirilmesi durumlarında da görülebilir.
Peki B12 vitamini ve eksikliği nedir, belirtileri nasıl anlaşılır gibi soruların cevaplarını merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
B12 ısıya duyarlı ve suda çözünebilen bir vitamindir. Hücrede, yağ asitleri ve amino asitlerin vücuttaki kullanımında önemli bir rol oynar. Sinir dokusunu ve beyin fonksiyonlarını korur ve aynı zamanda alyuvar üretimini sağlar. B12 vitamini insan vücudu tarafından kendi kendine üretilemez. Bu yüzden, dışarıdan takviye edilmesi gerekir; bu ihtiyaç da genellikle hayvansal besinlerle karşılanır. Özellikle et, yumurta, balık, süt ve süt ürünlerinde yüksek oranda B12 vitamini bulunur. B12 vitamini kaynağı olan besinlerin çok fazla ısıtılmaması ve pişirme süresinin çok uzun tutulmaması tavsiye edilir. Besinlerin uzun süre pişirilmesi ve fazla ısıya maruz kalması B12 vitamininin azalmasına veya etkisinin yok olmasına sebep olabilir.
Vücuda yeterli miktarda B12 vitamininin alınamaması durumunda B12 vitamini eksikliği ortaya çıkar. B12 değerlerinin biraz düşük olması bile kişide depresyon, odaklanma sorunu, bilinç kaybı, uykusuzluk ve hatta zaman zaman denge ve kansızlık sorunlarına neden olabilir.
- Soluk ya da sararmış cilt
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- El ve ayaklarda uyuşma ya da karıncalaşma
- Kas güçsüzlüğü
- Denge ve koordinasyon sorunları
- Ağız ülseri (aft) ve dil enfeksiyonu (glossit)
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Enerji eksikliği
- Görme bozukluğu
- Depresyon ya da kafa karışıklığı gibi psikolojik sorunlar
- Hafıza, kavrama ve muhakeme ile ilgili sorunlar
- Ateş basması (nadiren)
- Kabızlık
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Adet sorunları
İnsan vücudunun günlük B12 ihtiyacı 1 mikrogram kadardır. Kan içinde en düşük 150, en yüksek 550 mikrogram B12 bulunması normal ölçü kabul edilir. Değerler kullanılan cihazın modeline göre değişiklik gösterebilir. Test sonuçları cihazın referans aralığına göre doktor tarafından değerlendirilmelidir. Bu miktardan düşük olması dışarıdan alınmasını gerektirir.
B12 Vitamini Günlük Alım Miktarı / B12 vitamini için beslenme referans değeri:
- 4-10 yaş arası maksimum doz: 500μg/gün
- Yetişkinler için maksimum doz: 3000μg/gün